Хронос - Церковно-исторический альманах

У міжваенны перыяд на землях Заходняй Беларусі дзейнічала заканадаўства Другой Рэчы Паспалітай, якое рэгламентавала пытанні аховы помнікаў культуры і архітэктуры. Дзякуючы актыўным захадам і дзеянням шэрагу актывістаў і грамадскіх інстытутаў, справа па ахове спадчыны набыла сістэмны характар, што прывяло да назапашання ў гэты перыяд багатага пласту інфармацыі аб архітэктурнай спадчыне Заходняй Беларусі, у тым ліку спадчыны Праваслаўнай Царквы, забяспечыла захаванне шэрагу ключавых архітэктурных аб’ектаў, якія знаходзіліся ў аварыйным стане пасля падзей Першай сусветнай вайны і вайны паміж Польшчай і Савецкай Расіяй.

Адказным органам улады за ахову помнікаў было Міністэрства веравызнанняў і народнай асветы пры якім вёў працу дэпартамент мастацтваў з асобным аддзелам помнікаў і музеяў. У асноўным ахова помнікаў ажыццяўлялася на ўзроўні Камісій па кансервацыі. Землі Заходняй Беларусі ўваходзілі ў Варшаўскую акругу (Беластоцкае і Палескае ваяводства) і Віленскую акругу (Віленскае і Навагрудскае ваяводствы). Значная частка дакументаў кансервацыйнай Віленскай акругі захоўваецца сёння ў фондзе № 22 Архіва навуковага цэнтра культурнай спадчыны Літвы (Lietuvos Kultū ros Paveldo Mosklinio Centro Archyvas). Сярод спраў адзначанай установы маецца вялікая асобная справа праваслаўнага Жыровіцкага манастыра – аднаго з галоўных духоўных цэнтраў беларускіх зямель міжваеннага часу.

Справа Жыровіцкага манастыра пад загалоўкам «Перапіска з Жыровіцкай царквой, манастыром і дакументы па рамонту царквы» дастаткова аб’ёмная і патрабуе дасканалага вывучэння дакументаў рознага кшталту. Першы крок у гэтым працэсе быў намі здзейснены ў рамках навуковай канферэнцыі «III Чтения памяти протоиерея Иоанна Григоровича (1792–1852): историка, археографа, археолога», дзе было акрэслена тэхнічнае і змястоўнае апісанне справы, вызначаны перспектывы даследавання матэрыялаў.

ΧΡΟΝΟΣ - Хронос - Церковно-исторический альманах - № 9

Гл. ред. А. В. Слесарев

Минск : Издательство Минской духовной академии, 2021. 173 с. : ил.

ISSN 2519-8122

ΧΡΟΝΟΣ - Хронос - Церковно-исторический альманах - № 9 - Содержание

ИССЛЕДОВАНИЯ

Ю. Н. Микульский Начало Жирович и первые жировичские храмы (по архивным материалам XV–XVIII вв.)
Протодиакон Павел Бубнов Личность Солтана Александровича Жировичского в свете опубликованных документов Литовской метрики
Протодиакон Павел Бубнов Датировка явлений Жировичской иконы Божией Матери, начала церковной и монастырской жизни в Жировичах в исторических произведениях XIX–XX вв.
Иерей Гордей Щеглов Смотрители Жировичского духовного училища (1845–1917)
Стренковский С. П. Ремонты Жировичского монастыря во второй пол. XIX в.
Булаты П. Ю. Жыровіцкі манастыр як помнік культурна-гістарычнай спадчыны міжваеннага часу (па матэрыялах справы Архіва навуковага цэнтра культурнай спадчыны Літвы)

ПУБЛИКАЦИИ